
गाझियाबाद, (राज धनवे- बुलडाणा कव्हरेज न्युज): कॅन्सर उपचारांच्या क्षेत्रात भारताने एक मोठी झेप घेतली आहे. गाझियाबाद येथील यशोदा मेडिसिटी रुग्णालयात भारतातील पहिली अत्याधुनिक Elekta Unity MR Linac प्रणाली स्थापित करण्यात आली आहे. हे तंत्रज्ञान कॅन्सर उपचारांना नवे परिमाण देणारे ठरले असून, यामुळे उपचार अधिक अचूक, सुरक्षित आणि जलद होणार आहेत. ही प्रणाली मॅग्नेटिक रेझोनन्स इमेजिंग (MRI) आणि लिनियर अॅक्सिलरेटर (LINAC) यांचे एकत्रीकरण करते, ज्यामुळे उपचारादरम्यान ट्यूमरवर थेट आणि अचूक किरणोत्सर्ग करता येतो. तज्ज्ञांच्या मते, या तंत्रज्ञानामुळे कॅन्सर उपचारांचा दर्जा जागतिक पातळीवर पोहोचला आहे.
‘एमआर लिनॅक’ (Elekta Unity MR Linac) तंत्रज्ञान म्हणजे काय?
Elekta Unity MR Linac ही एक क्रांतिकारी यंत्रणा आहे, जी 1.5 टेस्ला क्षमतेच्या उच्च दर्जाच्या MRI स्कॅनरसह अत्याधुनिक लिनियर अॅक्सिलरेटर एकत्र करते. पारंपरिक कॅन्सर उपचारांमध्ये ट्यूमरचे स्थान निश्चित करण्यासाठी CT किंवा MRI स्कॅन वापरले जातात आणि त्यानंतर स्वतंत्रपणे किरणोत्सर्ग केला जातो. यामुळे ट्यूमरच्या हालचाली किंवा शरीरातील बदलांचा अचूक अंदाज घेणे कठीण होते. मात्र, एमआर लिनॅक तंत्रज्ञान उपचारादरम्यान रिअल-टाइम इमेजिंग प्रदान करते, ज्यामुळे ट्यूमर आणि आजूबाजूच्या निरोगी ऊतींची स्पष्ट प्रतिमा डॉक्टरांना मिळते. यामुळे उपचाराची अचूकता वाढते आणि निरोगी ऊतींना होणारे नुकसान कमी होते.
या तंत्रज्ञानाची खास वैशिष्ट्ये
यशोदा मेडिसिटीतील एमआर लिनॅक प्रणाली Comprehensive Motion Management (CMM) तंत्रज्ञानाने सुसज्ज आहे. यामुळे उपचारादरम्यान रुग्णाच्या शरीरातील सूक्ष्म हालचाली (उदा. श्वासोच्छवास किंवा हलके हलणे) लक्षात घेऊन किरणोत्सर्गाची दिशा आणि प्रमाण त्वरित समायोजित केले जाते. याशिवाय, या प्रणालीची काही प्रमुख वैशिष्ट्ये खालीलप्रमाणे आहेत:
- रिअल-टाइम इमेजिंग: 1.5 टेस्ला MRI स्कॅनरद्वारे उपचारादरम्यान ट्यूमर आणि आजूबाजूच्या अवयवांचे थेट चित्रण.
- अॅडॅप्टिव्ह रेडिएशन थेरपी: दररोजच्या स्कॅननुसार ट्यूमरच्या आकार, आकार किंवा स्थानातील बदलांनुसार उपचार पद्धती त्वरित बदलता येते.
- हायपो-फ्रॅक्शनटेड उपचार: कमी सत्रांमध्ये जास्त डोस देणे शक्य, ज्यामुळे रुग्णाचा वेळ आणि त्रास कमी होतो.
- लहान ट्यूमरसाठी विशेष उपयुक्त: लहान ट्यूमर, लिम्फ नोड्स किंवा वारंवार किरणोत्सर्गाची गरज असलेल्या रुग्णांसाठी हे तंत्रज्ञान अत्यंत प्रभावी.
- रिमोट ट्रीटमेंट प्लॅनिंग: डॉक्टरांना दूरस्थपणे उपचार नियोजन पाहणे आणि मंजूर करणे शक्य.
या वैशिष्ट्यांमुळे कॅन्सर उपचार अधिक वैयक्तिकृत आणि प्रभावी बनले आहेत. विशेषत: प्रोस्टेट, फुफ्फुस, यकृत, स्वादुपिंड, मेंदू आणि डोके-मान यासारख्या कॅन्सरच्या उपचारांसाठी हे तंत्रज्ञान अत्यंत उपयुक्त आहे.
यशोदा मेडिसिटीचे योगदान
यशोदा मेडिसिटीने या तंत्रज्ञानाच्या स्थापनेसह भारतातील कॅन्सर उपचारांच्या क्षेत्रात एक नवीन मानक स्थापित केले आहे. यशोदा मेडिसिटीच्या डॉ. उपासना अरोरा, व्यवस्थापकीय संचालक आणि मुख्य कार्यकारी अधिकारी, यांनी सांगितले, “एमआर लिनॅक तंत्रज्ञान कॅन्सर उपचारांमध्ये क्रांती घडवणारे आहे. यामुळे आम्ही प्रत्येक रुग्णाच्या गरजेनुसार वैयक्तिकृत उपचार देऊ शकतो, जे अधिक प्रभावी आणि कमी दुष्परिणामांसह असतात. आमचा उद्देश रुग्णांना जागतिक दर्जाची वैद्यकीय सेवा देणे आहे.”
यशोदा मेडिसिटी ही यशोदा फाऊंडेशनची आगामी आरोग्य सुविधा आहे, जी 635 खाटा, 250 खाटांचा मॉड्युलर आयसीयू आणि 20 मॉड्युलर ऑपरेशन थिएटर्ससह सुसज्ज आहे. येथील यशोदा इन्स्टिट्यूट ऑफ कॅन्सर केअर विविध कॅन्सर प्रकारांसाठी विशेष रोग व्यवस्थापन गटांसह सर्वांगीण काळजी प्रदान करते, ज्यात स्तन कॅन्सर, गायनॅकोलॉजिक ऑन्कोलॉजी, न्यूरो-ऑन्कोलॉजी, युरो-ऑन्कोलॉजी आणि पॅलिएटिव्ह केअर यांचा समावेश आहे.
रुग्णांसाठी फायदे
एमआर लिनॅक तंत्रज्ञानामुळे रुग्णांना खालील फायदे मिळणार आहेत:
- अचूक उपचार: ट्यूमरवर थेट आणि अचूक किरणोत्सर्ग, ज्यामुळे निरोगी ऊतींचे नुकसान कमी होते.
- कमी दुष्परिणाम: उपचारादरम्यान निरोगी अवयवांचे संरक्षण, ज्यामुळे उपचारानंतरच्या गुंतागुंती कमी होतात.
- कमी वेळ: कमी सत्रांमध्ये प्रभावी उपचार, ज्यामुळे रुग्णांचा वेळ आणि शारीरिक त्रास कमी होतो.
- वैयक्तिकृत उपचार: रुग्णाच्या शरीरातील बदलांनुसार उपचार पद्धती सतत अद्ययावत करणे शक्य.
- भविष्यातील शक्यता: हे तंत्रज्ञान Biology-Guided Radiotherapy (BgRT) सारख्या जैविक सिग्नल्सवर आधारित उपचार पद्धतींसाठी आणि Comprehensive Motion Management (CMM) प्रणालीमुळे रुग्णाच्या शरीरातील सूक्ष्म हालचाली लक्षात घेऊन उपचार पद्धती बदलता येईल, असे तज्ज्ञांचे मत आहे.
कॅन्सर उपचारांचे भविष्य
या तंत्रज्ञानाच्या आगमनाने भारतातील कॅन्सर उपचारांचे भविष्य उज्ज्वल दिसत आहे. तज्ज्ञांच्या मते, एमआर लिनॅक प्रणाली कॅन्सर उपचारांचा एक नवा बेंचमार्क ठरेल. यामुळे केवळ उपचारांची गुणवत्ता सुधारणार नाही, तर रुग्णांचे जीवनमानही वाढेल. यशोदा मेडिसिटीने या तंत्रज्ञानाच्या माध्यमातून भारताला जागतिक दर्जाच्या आरोग्य सेवांच्या जवळ आणले आहे.
भारतातील कॅन्सर उपचारांना नवे वळण
भारतात कॅन्सर हा हृदयरोगानंतर मृत्यूचे दुसरे प्रमुख कारण आहे. अशा परिस्थितीत, एमआर लिनॅकसारख्या प्रगत तंत्रज्ञानाची उपलब्धता कॅन्सर रुग्णांसाठी आशेचा किरण ठरत आहे. यशोदा मेडिसिटीने हे तंत्रज्ञान आणून भारतातील कॅन्सर उपचारांच्या क्षेत्रात एक नवा अध्याय सुरू केला आहे. येत्या काळात या तंत्रज्ञानाचा वापर वाढत जाईल आणि अधिकाधिक रुग्णांना त्याचा लाभ मिळेल, अशी अपेक्षा आहे.
स्रोत: यशोदा मेडिसिटी प्रेस रिलीज, एक्स वरील पोस्ट आणि विश्वसनीय वेब स्रोत
1 thought on “Elekta Unity MR Linac: भारताला मिळाले कॅन्सरविरुद्धचे नवे शस्त्र; यशोदा मेडिसिटीतील ‘एमआर लिनॅक’ तंत्रज्ञान नेमके आहे तरी काय?”